دستگاه CNC پنج محور با بهره‌گیری از پنج محور حرکتی، قادر به ایجاد اشکال هندسی پیچیده و منحنی‌های متنوع است. از دستگاه CNC پنج محور با قابلیت ماشینکاری همزمان در پنج جهت، در صنایع گوناگونی همچون هوافضا، خودروسازی، پزشکی و قالب سازی استفاده می‌شود. این دستگاه ها با دقت و سرعت بالایی، قطعاتی با کیفیت تولید می‌کنند.
دستگاه CNC پنج محور با دارا بودن پنج محور حرکتی، قابلیت‌هایی را در اختیار صنعتگران قرار می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مزایای این دستگاه ها، افزایش دقت و کیفیت قطعات تولیدی است. با حذف نیاز به عملیات ثانویه و کاهش خطای انسانی، محصولات با تلرانس های بسیار پایین تولید می‌شوند. همچنین، “دستگاه CNC پنج محور” با توانایی ماشینکاری پیچیده ترین اشکال هندسی، امکان ساخت قطعاتی را فراهم میکند که با روش‌های سنتی غیرممکن یا بسیار دشوار است.
علاوه بر این، بهره‌وری و سرعت تولید به طور چشمگیری با استفاده از این دستگاه‌ها افزایش می‌یابد. با کاهش زمان سیکل تولید و امکان ماشینکاری چندین سطح در یک مرحله، هزینه‌های تولید به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. به همین دلیل امروزه صنایع مختلف برای ماشینکاری و تراش قطعات پیشرفته به دنبال خرید دستگاه cnc هستند. همچنین انعطاف‌پذیری بالای دستگاه CNC پنج محور نیز از دیگر دلایل محبوبیت آن برای خرید دستگاه CNC است که امکان تولید انواع قطعات با تنوع بالا را فراهم میکند.
فرز CNC امروزه بسیار رواج پیدا کرده است چرا که خرید فرز cnc قابلیت ایجاد اشکال پیچیده و منحنی‌های دقیق را در صنایع مختلفی فراهم کرده است. در ادامه به برخی کاربرد های فرز CNC که باعث شده اند خرید فرز CNC محبوبیت پیدا کند را بررسی می کنیم:
صنعت هوافضا:
صنعت خودروسازی:
صنعت پزشکی:
قالب‌سازی:
صنعت الکترونیک:
با توجه به نیازهای تولید، تهیه دستگاه CNC اهمیت زیادی دارد. در صورتی که تولید قطعات پیچیده و با دقت بالا مد نظر است، تهیه دستگاه cnc پنج محور گزینه ای مناسب است. اما اگر نیاز به تولید قطعات ساده با هزینه کمتر باشد، تهیه دستگاه CNC سه محور می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
دستگاه CNC پنج محور بر اساس نحوه حرکت محورهای اضافی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
در این نوع دستگاه، تمامی پنج محور به صورت همزمان حرکت می‌کنند. قابلیت ماشینکاری قطعات بسیار پیچیده و با سطوح منحنی را دارد. دقت و کیفیت قطعات تولیدی بسیار بالا است و به دلیل پیچیدگی ساختاری و نرم‌افزاری، قیمت بالاتری نسبت به نوع دیگر دارد.
در این نوع دستگاه، دو محور اصلی حرکت خطی (X, Y, Z) ثابت بوده و دو محور دیگر (A, C) به صورت چرخشی حرکت می‌کنند. قابلیت ماشینکاری قطعات پیچیده، اما نه به اندازه دستگاه همزمان، را دارد. قیمت پایین‌تر نسبت به دستگاه همزمان. مناسب برای تولید قطعات با پیچیدگی متوسط.
هر دو نوع دستگاه CNC در صنایع مختلف کاربرد دارند. انتخاب نوع دستگاه به نیازهای تولید، پیچیدگی قطعات، بودجه و سایر عوامل مثل پیش بینی هزینه تعمیر دستگاه CNC بستگی دارد. به طور مثال توجه به امکان دسترسی به خدمات تعمیر دستگاه cnc بسیار مهم است. چرا که در هزینه های تولید باید هزینه های تعمیر دستگاه CNC نیز در کنار سایر هزینه ها در نظز گرفته شود. البته لازم به ذکر است که برخی از دستگاه‌ها ممکن است ترکیبی از دو نوع فوق باشند و قابلیت‌های بیشتری را ارائه دهند.
فرز CNC پنج محور علی‌رغم مزایای فراوان، با برخی چالش‌ها و محدودیت‌ها نیز همراه است. پیچیدگی ساختاری و نرم‌افزاری این دستگاه‌ها، یکی از اصلی‌ترین چالش ها است. برنامه‌نویسی و تنظیم دقیق دستگاه برای تولید قطعات پیچیده، نیازمند تخصص و تجربه بالایی است. همچنین، هزینه خرید و نگهداری دستگاه CNC پنج محور به مراتب بالاتر از دستگاه‌های سه محور است که می‌تواند برای برخی صنایع مقرون به صرفه نباشد.
از دیگر چالش‌ها می‌توان به لرزش و ارتعاش دستگاه در حین ماشینکاری اشاره کرد که بر دقت و کیفیت قطعه تاثیر می‌گذارد. برای رفع این مشکل، استفاده از سیستم های ضد لرزش و بهینه سازی ساختار دستگاه ضروری است.
با وجود این چالش‌ها، ساخت دستگاه CNC پنج محور همواره در حال پیشرفت است و مزایای زیادی که در ساخت قطعات پیچیده دارد روز به روز در مدل های جدید تر بهبود پیدا می کند. همچنین پیشرفت‌های تکنولوژی و بهبود طراحی در ساخت دستگاه cnc که در حال افزایش هستند باعث شده تا این دستگاه ها محبوبیت زبادی پیدا کنند و در صنایع مختلف و پیشرفته مورد استفاده قرار بگیرند.
دستگاه CNC پنج محور و دستگاه‌های سه محور هر دو در صنعت تولید قطعات نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما تفاوت‌های اساسی در قابلیت‌ها و کاربردهای آن‌ها وجود دارد. برای درک بهتر این تفاوت‌ها، می‌توانیم از یک جدول مقایسه‌ای استفاده کنیم:
| ویژگی | دستگاه CNC پنج محور | دستگاه سه محور |
| تعداد محور | پنج محور (X, Y, Z, A, C) | سه محور (X, Y, Z) |
| پیچیدگی قطعات | قادر به ساخت قطعات بسیار پیچیده و منحنی | محدود به قطعات ساده با سطوح تخت |
| دقت | دقت بالا در ماشینکاری | دقت کمتر نسبت به پنج محور |
| سرعت تولید | سرعت تولید بالاتر در قطعات پیچیده | سرعت تولید بالاتر در قطعات ساده |
| هزینه | گران‌تر | ارزان‌تر |
| کاربردها | هوافضا، پزشکی، قالب‌سازی، خودروسازی | صنایع عمومی، ساخت قطعات ساده |
فرز CNC پنج محور با دارا بودن دو محور چرخشی اضافی، توانایی ایجاد اشکال پیچیده ای را دارد که در دستگاه‌های فرز CNC سه محور امکان‌پذیر نیست. این قابلیت، به همراه دقت بالاتر باعث می‌شود که فرز CNC پنج محور در صنایع پیشرفته کاربرد گسترده‌ای داشته باشد. از طرف دیگر، دستگاه‌های سه محور به دلیل سادگی و هزینه کمتر، در صنایع عمومی و ساخت قطعات ساده ترجیح داده می‌شوند.
کار با دستگاه CNC پنج محور به دلیل پیچیدگی و سرعت بالای آن، نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی است. استفاده از تجهیزات حفاظتی فردی مانند عینک ایمنی، گوش‌گیر، دستکش و لباس کار مناسب، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین، نصب حفاظ های ایمنی روی دستگاه و اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها، ضروری می‌باشد.
قبل از شروع کار، بررسی دقیق وضعیت دستگاه، ابزار برش و قطعه کار، از بروز حوادث جلوگیری میکند. استفاده از ابزار برش مناسب و در شرایط مطلوب، خطر شکستگی ابزار و پرتاب قطعات را کاهش می‌دهد. همچنین، تنظیم صحیح سرعت برش و پیشروی، به افزایش ایمنی کمک میکند.
آموزش کامل و مستمر اپراتورها در زمینه ایمنی، یکی از مهم‌ترین عوامل پیشگیری از حوادث است. شناخت خطرات احتمالی، نحوه استفاده صحیح از دستگاه و اقدامات اضطراری، از جمله مواردی است که باید به پرسنل آموزش داده شود.
نظافت محیط کار، نقش مهمی در ایمنی دارد. حذف روغن، براده و سایر مواد زائد از اطراف دستگاه، خطر لغزش و سقوط را کاهش می‌دهد. همچنین، استفاده از سیستم های تهویه مناسب برای کنترل گرد و غبار و بخارات مضر، ضروری است.
در نهایت، انجام بازرسی‌های دوره ای دستگاه و تجهیزات ایمنی، مطابق با استانداردهای ایمنی، به حفظ سلامت کارکنان کمک میکند.
با رعایت این نکات ایمنی، می‌توان خطر بروز حوادث را به حداقل رسانده و محیط کاری ایمن برای پرسنل ایجاد کرد.
دستگاه CNC پنج محور تحولی در صنعت تولید و ساخت قطعات پیچیده ایجاد کرده است. از صنایع هوافضا تا پزشکی، نقش پررنگ دستگاه CNC پنج محور در ارتقاء کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌ها غیرقابل انکار است. با این حال، برای بهره‌برداری حداکثری از پتانسیل این دستگاه، ضروری است که از نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده استفاده شود.
